કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ કંપનીઓ ભારતીય ખેડૂતોનું કેવી રીતે શોષણ કરે છે? ખેડૂતોએ કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ માટે સમજવા જેવી બાબતો: શું મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર પાસે આનો ઉકેલ છે ?
ગુજરાત તથા ભારતમાં કોન્ટ્રેક્ટ ફાર્મિંગ કંપનીઓ માટે કૃષિ પેદાશોના (farm produce) સ્ત્રોત (source) તરીકે કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ વધુને વધુ લોકપ્રિય બન્યું છે.
મોટી કંપનીઓ ખેડુતો સાથે તેમના પાકને પૂર્વ-નિર્ધારિત કિંમતે ખરીદવા માટે કરાર કરે છે. જ્યારે આ મોડલ ખેડૂતોને વધુ સારા ભાવ મેળવવા અને નવા બજારો મેળવવામાં મદદ કરવાનું વચન આપે છે. જેના કેટલાક મુખ્ય મુદ્દાઓ અહીં સમજાવ્યા છે:
 |
| mahogany contract farming solution : Mahargh |
1) ભારતમાં ઘણી કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ વ્યવસ્થાઓ શોષણકારક છે. પાવર ડાયનેમિક્સ (નિર્ણય ના હકો) જબરજસ્ત રીતે કંપનીઓની તરફેણ કરે છે, ખેડૂતોની પસંદગી મુકવાની અથવા વાટાઘાટો કરવાની શક્તિ નકારી દે છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
મહાર્ઘ નું માનવું છે કે આવા નિર્ણયો ની જરૂર ત્યારે પડે છે જ્યારે ખેડૂત અને કંપની બંને પાસે પોતપોતાના મંતવ્યો હોય. મહાર્ઘ પાસે મહોગની ફાર્મિંગ નો અનુભવ છે. અને મહાર્ઘ હંમેશા ખેડૂતો પાસેથી મળતા સૂચનોને આવકારે છે. તેનું એનાલિસિસ કરીને યોગ્ય નિર્ણય લે છે. ખેડૂતો છે તો કંપની છે અને કંપની છે તો રસ્તા છે. સાથે મળીને આગળ વધવામાં પ્રગતિ ની શક્યતાઓ ઘણી વધી જાય છે.
2) કરારો ઘણીવાર અયોગ્ય અને એકતરફી હોય છે. કંપનીઓ બિયારણની પસંદગી, ખાતર અને જંતુનાશકના ઉપયોગ અને લણણીની સમયરેખાની આસપાસની શરતો નક્કી કરે છે. આ તમામ ઇનપુટ્સનો ખર્ચ સામાન્ય રીતે ખેડૂતો ઉઠાવે છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
1) અનુભવના આધારે મળેલા સલાહસૂચનોથી ખેડૂતો પાકની ગુણવત્તા અને ઉત્પાદન વધારી શકે. બિયારણની પસંદગી મહાર્ઘ કરે છે. ખાતર અને કાળજીની સલાહ મહાર્ઘ આપે છે. પણ તેના માટે ખેડૂતો પર કોઇ દબાણ નથી.
2) મહાર્ઘ નું મેનેજમેંટ પોતે ખેડૂતો છે તથા સમય શક્તિ અને પૈસા ના વ્યય કરીને મહોગની ની ખેતી માં આગળ વધીને નિષ્ણાત બન્યું છે. અને હવે મહાર્ઘ ઇચ્છે છે કે કોઇ ખેડૂતના પૈસા સમય અને શક્તિ નો વ્યય નહીં થાય.
3) કંપનીઓ ઉત્પાદનને નકારવાનો અધિકાર જાળવી રાખે છે જો તે તેમના ગુણવત્તાના ધોરણોને પૂર્ણ કરતી નથી. ખેડૂતો પાસે કોઈ આશરો બચ્યો નથી અને નુકસાન સહન કરવું પડે છે. પૂર્વ-સંમત ભાવો પણ ઘણીવાર બજાર કિંમતો કરતા નીચા હોય છે, ખાસ કરીને જ્યારે પાક સારો હોય. ખેડૂતો પાસે ભાવ અંગે પુનઃ વાટાઘાટો કરવાનો કોઈ ઉપાય નથી.
કંપની દ્વારા ઉત્પાદન નકારવા માટેના કારણો:
1) જ્યારે કંપનીને માત્ર રોપા કે કલમ વેચવામાં જ રસ હોય
2) જ્યારે કંપની પાસે બાયર્સ ( ખરીદનાર ) ના હોય
3) જ્યારે કંપની પાસે વેચાણ કરવાની ચેનલ ના હોય
4) જ્યારે કંપનીએ ખેડૂતની મેહનતનો મોટો હિસ્સો પોતે કમિશન માટે રાખી લેવો હોય. અને ખેડૂતને તે સ્વીકાર્ય ના હોય.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
1) મહાર્ઘ ના રોડ મેપ (future planning) પર સૌથી અગત્યનો પડાવ પોતાના વૂડ પ્રોસેસીંગ અને વૂડ ક્રાફ્ટિંગ યુનિટ્સ સ્થાપવાનો છે.
2) મહાર્ઘ અથવા તો તેની સાથે જોડાયેલા ખેડૂતોએ બાયર્સ કે સેલિંગ ચેનલ શોધવાની જરૂર નથી
3) મહાર્ઘ એક સાથે બધું લાકડું હાર્વેસ્ટ કરીને “ઓવર સપ્લાય” ની જાળમાં ફસાવા માંગતી નથી
4) મહાર્ઘ પાસે પોતાના ઈમ્પોર્ટ એક્સપોર્ટ લાઈસન્સિંગ ની પ્રક્રિયા પણ ચાલુ છે.
5) ટુકડે ટુકડે હાર્વેસ્ટિંગ > પ્રોસેસિંગ અને ક્રાફ્ટિંગ સાથે વેલ્યુ એડિશન > ઓનલાઇન અને ઓફલાઇન વેચાણ > કાચા લાકડા થી ખુબ વધારે ભાવ > સમય સાથે વૂડ ક્વાલિટી વધે > આવક વધે > નફામાંથી 90% ખેડૂત ના અને માત્ર 10% મહાર્ઘ ના.
2023 ના મોડર્ન જમાનામાં ખેતી આ બુધ્ધિપૂર્વક જમીનનો ઉપયોગ કરવાની પ્રવૃત્તિ છે. પરંપરાગત ખેતીમાં વર્ષો પછી પણ ખેડૂતો ત્યાં ના ત્યાં જ રેહશે.
Mahogany tree farming service in Gujarat :
whatsapp : 6352544682
Official website for packages:
www.mahargh.com
શેઢા પર રોપાની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો
બ્લોક પ્લાંટેશનની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો
4) લણણીના સમય પહેલાં જ કંપનીઓએ અચાનક કરાર સમાપ્ત કર્યાના ઘણા કિસ્સાઓ છે. ખેડૂતો પાસે એવી ઉપજ છે કે તેમની પાસે વેચવા માટે કોઈ સાધન નથી. તેઓ ખૂબ જ ઓછા ભાવે વેચાણ અને તેમના રોકાણ પર નાણાં ગુમાવે છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
બધી વાત પૂર્વદ્રષ્ટિની છે. વિઝનની છે અને પ્લાનિંગની છે. મહાર્ઘનું બિઝનેસ મોડેલ ખેડૂતો અને કંપની બંને ને બિનજરૂરી નિર્ણયો લેવાની શક્યતાઓથી દૂર રાખે છે. ઉપર આ વાત ની સમજણ આપી જ છે.
ભૂતકાળ કોઈનાથી બદલી શકાય નહીં. અને વિશ્વાસ કરવો એ માનવ પ્રકૃતિ છે. પણ ભૂલમાંથી શીખીને, સમજીને એક સારી તકનું એનાલિસિસ કરવાની ક્ષમતા ૧૦૦% મેળવી શકાય.
5) કેટલીક કંપનીઓ ગુણવત્તાની સમસ્યાઓને ટાંકીને મહિનાઓ સુધી ચૂકવણીમાં વિલંબ કરે છે. ખેડૂતો ચૂકવણી વિના સંઘર્ષ કરે છે અને સમયસર તેમના લેણાં મેળવવા માટે તેઓ માત્ર વાત જ કરી શકે છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
ફળો તથા લાકડાનું ચોકસાઈ પૂર્વકનું માપ
ઓવર પ્રોડક્શનથી બચીને આગળ વધવું
યોગ્ય સમય તથા કિંમત માટે રાહ જોવી
ઓનલાઇન ઓફલાઇન ચેનલો પર વેચાણ
જેમ જેમ વેચાણ તેમ તેમ આવક
આ બધું, ખેડૂતો અને કંપનીને સમય શક્તિ નો યોગ્ય ઉપયોગ અને સારી આવક કરવામાં મદદ કરે છે. મહાર્ઘ સાથે ખેડૂતો ચિંતામુક્ત થઈને મહોગની ફાર્મિંગ કરી શકે છે.
6) જો વ્યાજબી અને પારદર્શક કરારો (કોન્ટ્રાક્ટ) અમલમાં હોય તો જ કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગ ફાયદાકારક બની શકે છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર :
મહાર્ઘ નું માનવું છે કે આકરા નિર્ણયો ની જરૂર ત્યારે પડે છે જ્યારે ખેડૂત અને કંપની બંને પાસે અથવા તો એક પાસે આખા બિઝનેસ મોડેલની સમજણ ના હોય. ઉપરાંત, મહાર્ઘ ખેડૂતોને, કોન્ટ્રાક્ટ કર્યા વિના પણ મહોગની, કાર્બન ક્રેડિટ્સ, વૂડ પ્રોસેસિંગ અને વૂડ ક્રાફ્ટિંગની સર્વિસ આપે છે. ખેડૂતો તે મુજબ નું પેકેજ પસંદ કરી શકે છે.
ભારતમાં હાલનું મોડલ ખેડૂતોના હિતોની વિરુદ્ધ છે. સામેલ બંને પક્ષોને સાચા અર્થમાં લાભ મળે તે માટે કડક નિયમન અને કરારનું અમલીકરણ જરૂરી છે. ખેડૂતોને ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠનો દ્વારા વધુ સોદાબાજીની શક્તિની પણ જરૂર છે. જ્યાં સુધી કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગમાં અસમાન ગતિશીલતા બદલાશે નહીં, ત્યાં સુધી ખેડૂતો આ વ્યવસ્થાના ખોટના અંતે ચાલુ રહેશે. એકંદરે, ભારતમાં તેના વચન પ્રમાણે જીવવા માટે કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગમાં ફેરફારની જરૂર છે.
મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર પાસે કોન્ટ્રાક્ટ ફાર્મિંગને લગતી લગભગ બધી જ સમસ્યાઓનું ઉચિત એન્ડ સુનિશ્ચિત સમાધાન છે.
Mahogany tree farming service in Gujarat :
whatsapp : 6352544682
Official website for packages:
www.mahargh.com
શેઢા પર રોપાની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો
બ્લોક પ્લાંટેશનની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો
