મહોગનીના ટીસ્યુ કલ્ચર રોપા? ગુજરાતમાં મહોગનીની ખેતી માટે ખરેખર કેટલા કામના?
મહોગની વૃક્ષો સામાન્ય રીતે બે રીતે ઉગાડવામાં (propagation - પ્રોપેગેશન) આવે છે:
- બીજ (જાતીય પદ્ધતિ) (બીજમાંથી વિકાસ) (સેક્સુઅલ)
- કટીંગ્સ (અજાતીય પદ્ધતિ) (પિતૃ થડ કટીંગ્સમાંથી વિકાસ - કલમ) (એસેક્સુઅલ)
![]() |
મહોગનીના ટીસ્યુ કલ્ચર રોપા ? ગુજરાતમાં કેટલા કામના? : મહાર્ઘ એગ્રીબિલ્ડર |
Mahogany tree farming service in Gujarat :
whatsapp : 6352544682
Official website for packages:
મહોગની વૃક્ષોને જ્યારે બીજ દ્વારા કે બીજમાંથી ઉગાડવામાં આવે છે:
બીજ વિકસિત (સેક્સુઅલ પ્રોપેગેસન) મહોગની વૃક્ષના ફાયદાઓ ૧) નવા જનીનની વિવિધતાઓનો વિકાસ અને ૨) મજબૂત મુળતંત્ર ઉત્પાદન છે. લાંબુ સોટી મૂળ વિકસે જે જમીન પકડવા અંત્યંત જરૂરી છે. જોકે, તેની પાસે લાંબી કિશોરવયના સમય પહેલાં ફળ ઉત્પન્ન કરવાની ક્ષમતા ઓછી છે.
કટીંગ વાળા (એસેક્સુઅલ પ્રોપેગેસન) મહોગની વૃક્ષો પિતૃ (મધર ટ્રી) પરિપક્વ થાય તેના ફાયદાઓ ૧) વહેલી ફળ ઉત્પાદન અને ૨) ઇચ્છનીય લક્ષણોને જાળવીની ક્ષમતા છે. ગેરફાયદાઓમાં, જનીન વિવિધતાની ઉણપ અને બીજ વિકસિત રોપામાંથી વિકસેલા વૃક્ષો કરતાં નબળા મુળતંત્ર છે. સોટી મૂળ નું નિર્માણ નથી થતું. માત્ર તંતુ મૂળ વિકસે.
એટલે કે, બંને, જાતીય (સેક્સુઅલ પ્રોપેગેસન) અને અજાતીય (એસેક્સુઅલ પ્રોપેગેસન) વિકાસ કે ઉછેર પદ્ધતિઓ મહોગની ઉગાડવામાં ભૂમિકા ભજવે છે. બીજ નવા વિવિધતાઓ વિકસાવવા માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે જ્યારે કટીંગ્સ શ્રેષ્ઠ વૃક્ષોને સક્ષમ રીતે ફરી જન્મ આપે છે.
Mahogany tree farming service in Gujarat :
whatsapp : 6352544682
Official website for packages:
ટીસ્યુ કલ્ચર સામે બીજ વિકસિત મહોગનીના રોપા: વિગતવાર સમજૂતી
ભારતમાં મહોગની વૃક્ષ વાવેતર: ટિશ્યુ કલ્ચર અથવા બીજ વિકસિત મહોગની રોપા પસંદ કરવા? આ લેખ, નવા વિસ્તારોમાં ઉગાડવા માટે મહોગની વૃક્ષોને બીજ વિકસિત મહોગની વૃક્ષો ઉગાડવાના ફાયદાઓ પર ભાર મૂકે છે. અહીં વિસ્તૃત સમજૂતી છે.
ભારતના કોઈપણ પ્રદેશો મહોગની વૃક્ષો માટે મૂળ (નેટિવ) નથી, દક્ષિણ ભારતના પ્રદેશ છોડીને. પરંતુ તે દક્ષિણ ભારતનાં વૃક્ષો મહોગની વૃક્ષોના વ્યાપારી વાવેતર (commercial farming) માટે યોગ્ય નથી.
મહોગની વૃક્ષો સામાન્ય રીતે બીજ (જાતીય પ્રસારણ) અથવા થડ કટીંગ્સ (અજાતીય પ્રસારણ) પધ્ધતિઓથી ઉછેરવામાં આવે છે અને તેને ખેતી માટે નવી જગ્યાએ લગાવવામાં આવે છે જ્યાં તેનું મૂળ સ્થાન (ઓરિજીન) નથી.
મહોગની વૃક્ષો જે બીજ વિકસિત (સીડલિંગ્સ) હોય તે વૃક્ષોમાં વધુ જનીન વૈવિધ્યતા ડેવલપ થાય છે. આ વૈવિધ્યતા જીવાત પ્રતિકાર (પેસ્ટ રેસિસ્ટન્સ) આપે છે. તે નવા વાતાવરણ અને જમીનની સ્થિતિઓને અનુકૂલિત (અડેપ્ટિબિલિટી) કરવાની પણ ક્ષમતા આપે છે. કટીંગ્સમાંથી ઉગાડવામાં આવેલા વૃક્ષોમાં આ જનીન વૈવિધ્યતા નથી.
મહોગની બીજને પસંદગીયુક્ત રીતે ઘણી પેઢીઓમાં ઉછેરવામાં આવી શકે છે જેથી નક્કી કરેલ વાતાવરણ માટે ઓપ્ટિમાઇઝ કરેલા વેરાઇટીઓમાં વિકસાવી શકાય. અને આ વિશેષતા ટીશ્યુ કલ્ચર (ક્લોન્સ) માં મેળવી શકતી નથી. બીજ વિકસિત છોડમાં બંને માતાપિતાના વૃક્ષોમાંથી લક્ષણોનું સંયોજન હશે.
બીજમાંથી ઉગાડવામાં આવેલા વૃક્ષો સામાન્ય રીતે કટીંગ્સ કરતાં વધુ ઊંડા, વધુ મજબૂત મૂળ તંત્ર ધરાવે છે. આ તેમને નવી રહેઠાણમાં પર્યાવરણીય તણાવો હોવા છતાં સ્થાપિત થવામાં મદદ કરે છે.
જ્યારે કટીંગ્સમાંથી આવતા વૃક્ષો વહેલા ફળ ઉત્પન્ન કરે છે (જે મહોગની વૃક્ષોના કોમર્શિયલ ફાર્મિંગનો હેતુ નથી), બીજમાંથી ડેવલપ કરેલા વૃક્ષોની ઉંમર સામાન્ય રીતે વધારે હોય છે.
જ્યારે ઓરિજિનલ પ્રદેશથી દૂર મહોગની વૃક્ષનું ફાર્મિંગ કરવાનું હોય, ત્યારે લાંબા ગાળાનું ટકાઉપણું ખુબ જરૂરી છે. બીજ વિકસિત છોડ, મહોગની ઝાડને સેટલ કરવા અને પરિસ્થતિ સામે લડીને જાળવવા માટે વધુ યોગ્ય છે.
સંક્ષિપ્તમાં, જાતીય પ્રજનન (બીજ થી વિકાસ) મહોગની વૃક્ષોને તેમના મૂળ સ્થાનથી દુર ઉગવા માટે શ્રેષ્ઠ શક્ય તક આપે છે. કટીંગ્સમાંથી વિકસિત વૃક્ષો (ટીસ્યુ કલ્ચર) ઝડપી ફળ ઉત્પાદન માટે ઉપયોગી છે, પરંતુ તે લાંબા ગાળાની અસ્તિત્વ અને જનીન વૈવિધ્યતાને પ્રદાન કરતું નથી.
ગુજરાતમાં મહોગનીની ખેતી 100% શક્ય અને નફાકારક ખેતી છે. પણ ઉપર વર્ણવેલા મુદ્દાઓ ધ્યાનમાં રાખી માત્ર ને માત્ર બીજ વિકસિત રોપાઓ જ પસંદ કરવા જોઈએ. ગુજરાત મહોગની વૃક્ષોનું મુળ સ્થાન નથી. અને ગુજરાતના ખેડૂતો સમજવું રહ્યું કે તેઓ ગુજરાતમાં મહોગનીની ખેતી તેના લાકડા માટે કરવામાં આવે છે. નહીં કે મહોગનીના ફળો માટે. ટીસ્યુ કલ્ચર નહીં પણ બીજ વિકસિત રોપા જ લગાવવા જોઈએ.
Mahogany tree farming service in Gujarat :
whatsapp : 6352544682
Official website for packages:
www.mahargh.com
શેઢા પર રોપાની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો
બ્લોક પ્લાંટેશનની જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો